Η δίαιτα FODMAPs αναπτύχθηκε από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Monash της Αυστραλίας. Η ομάδα του Monash , με επικεφαλής τον Peter Gibson , παρείχε την πρώτη απόδειξη ότι μια δίαιτα χαμηλή σε FODMAPs βελτιώνει τα συμπτώματα ευερέθιστου εντέρου.

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ( IBS, ΣΕΕ ) είναι μια κοινή λειτουργική γαστρεντερική διαταραχή  και χαρακτηρίζεται από χρόνιο  κοιλιακό πόνο και δυσφορία , φουσκώματα , αέρια, τυμπανισμό και αλλοιωμένη συνήθεια του εντέρου (περιόδους διάρροιας και δυσκοιλιότητας). Παρόλα αυτά, η απουσία οποιασδήποτε οργανικής βλάβης καθιστά την διάγνωση αρκετά δύσκολη αφού τα  εργαστηριακά τεστ δεν εμφανίζουν οποιαδήποτε διαταραχή ή ανωμαλία και, επομένως, η διάγνωση εξαρτάται από τα συμπτώματα.

Τι είναι τα FODMAPs;

Τα FODMAPs είναι οι υδατάνθρακες βραχείας αλύσου  (ολιγοσακχαρίτες,  δισακχαρίτες,

μονοσακχαρίτες,   πολυόλες ή σακχαρούχες αλκοόλες).

Φαίνεται πως το ποσοστό απορρόφησης τους στον έντερο σωλήνα είναι μικρό με αποτέλεσμα να  αυξάνουν την συσσώρευση νερού στο εντερικό βλενογόνο. Επίσης, λόγο ζύμωσης από τα βακτήρια του εντέρου, τα FODMAPS παράγουν αέρια δυσχεραίνοντας την κατάσταση του ασθενούς.

• Ολιγοσακχαρίτες: Είναι οι υδατάνθρακες που περιλαμβάνουν τις φρουκτάνες, την ινουλίνη, τους φρούκτο- και τους γαλακτο-ολιγοσακχαρίτες και οι μερικές από τις διατροφικές πηγές είναι το σιτάρι, το κρεμμύδι, το σκόρδο και τα όσπρια.
• Δισακχαρίτες: Περιλαμβάνουν κυρίως τη λακτόζη, της οποίας η δυσαπορρόφησή της οφείλεται στη σχετική ή απόλυτη έλλειψη του ενζύμου λακτάση. Πηγές = γάλα, λευκά τυριά, παγωτό, γιαούρτι. Συνήθως τα κίτρινα σκληρά τυριά επειδή έχουν υποστεί ζύμωση περιέχουν ελάχιστη ή καθόλου λακτόζη).
• Μονοσακχαρίτες: Αναφερόμαστε κυρίως στη φρουκτόζη, την οποία βρίσκουμε κυρίως στα φρούτα και στο μέλι. Επίσης το σιρόπι καλαμποκιού ή ‘high-fructosecorn syrup’  έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη.
• Πολυόλες: Η σορβιτόλη, η μαννιτόλη, η μαλτιτόλη και η ξυλιτόλη είναι  γνωστές ως γλυκαντικές ουσίες, ενώ μερικές πολυόλες βρίσκονται και σε διάφορα φρούτα και λαχανικά όπως μήλα, αχλάδια και κουνουπίδι.

H εφαρμογή της συγκεκριμένης διατροφής είναι αρκετά περίπλοκη αφού σε κάθε ομάδα τροφίμων, επιτρέπονται συγκεκριμένα τρόφιμα και περιορίζονται άλλα. Η  διαμόρφωση ενός σωστού διαιτολογίου από τον Κλινικό Διαιτολόγο είναι απαραίτητη. Λόγο των περιορισμένων τροφών, η διαίτα εφαρμόζεται από δύο εώς έξι εβδομάδες μόνο. Στόχος είναι η σταδιακή επανένταξη των απαγορευμένων τροφών ανάλογα με τα συμπτώματα του ασθενή.